फलटण तालुक्यातील जनसेवक : सामाजिक कार्यकर्ते महादेव(आप्पा) गायकवाड

फलटण : दि. 23 नोव्हेंबर 2025
फलटण तालुक्यात सामाजिक न्याय, मानवी मूल्ये आणि लोकसेवा या तत्वांना समर्पित असलेले नाव म्हणजे महादेव गायकवाड. गेली अनेक वर्षे ते विविध स्तरांवरील लोकांच्या समस्या समजून घेऊन त्यांच्या मदतीसाठी सतत झटणारे एक खरे जनसैनिक म्हणून ओळखले जातात. शेतकरी, कामगार, विद्यार्थी, गरीब, पीडित, अत्याचारग्रस्त किंवा कोणताही सामान्य नागरिक त्यांच्यासाठी महादेव गायकवाड हे संघर्षातील पहिलं धैर्य आहेत.

लहानपणापासूनच अन्यायाविषयी तिरस्कार आणि समानतेविषयी आकर्षण असलेल्या महादेव गायकवाड यांनी तरुण वयातच सामाजिक चळवळीशी नाळ जुळवली. फलटण तालुक्यातील विविध आंदोलनांमध्ये त्यांनी लोकांना संघटित केले आणि त्यांच्या हक्कांसाठी प्रशासनापुढे ठामपणे आवाज उठवला.

सरकारी योजनांचा लाभ दुर्बलांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी मदत करणे, गरीब, वंचित विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन व शैक्षणिक भरीव मदत, नैसर्गिक आपत्ती, अपघात, आजारपणात पीडितांच्या कुटुंबांना आर्थिक व मानसिक आधार अशी सर्व कामे त्यांनी कोणत्याही प्रसिद्धीची किंवा पदाची अपेक्षा न ठेवता केली व करत आहेत. फलटण परिसरातील अनेक विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणात महादेव गायकवाड यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. कुणाला फी भरण्यासाठी मदत, कुणाच्या पुस्तकांची तर कुणाच्या शाळा प्रवेशाची मदत अशा विविध प्रकारे त्यांनी विद्यार्थ्यांना हात दिला. खास करून ग्रामीण व गरीब कुटुंबातील विद्यार्थी शहरात शिक्षण घेण्यासाठी संघर्ष करतात. महादेव गायकवाड अशा विद्यार्थ्यांच्या मागे खंबीरपणे उभे राहिले. त्यामुळे अनेक विद्यार्थी आज उच्च शिक्षण घेत आहेत आणि नोकरीत स्थिर झाले आहेत.

शेतकरी, कामगारांच्या प्रश्नांवर सरकारी अधिकाऱ्यांकडे पाठपुरावा करणे, मदत निधी यासाठी धावपळ करणे हे कार्य त्यांनी सतत केले. विशेषतः कामगारांच्या हक्कांसाठीही त्यांनी आवाज उठवला. अन्यायकारक कारवाई, वेतन प्रलंबित राहणे, सुरक्षित कामाची सुविधा नसणे, अशा प्रकरणांमध्ये त्यांनी कामगारांना कायदेशीर मदत शासनाच्या योजना पोहोचवणे आणि त्यांना मार्गदर्शन करणे हे त्यांचे कार्य उल्लेखनीय आहे.

समाजात पीडित व्यक्तींचा आवाज बहुतेक वेळा दाबला जातो. पण महादेव गायकवाड हे त्या लोकांसाठी एक आशेचा किरण ठरले आहेत. कुणावर अन्याय झाला, एखाद्या कुटुंबाला धोका निर्माण झाला, किंवा एखाद्या अन्यायाला बळी पडलेलं प्रकरण असेल तर महादेव गायकवाड यांनी तात्काळ संबंधित प्रशासन, पोलीस किंवा न्यायालयीन यंत्रणेशी संपर्क साधून पीडितांना मदत केली. त्यांच्या हस्तक्षेपामुळे अनेक कुटुंबांना न्याय मिळाला आणि अनेकांना योग्य संरक्षण मिळालं.

महादेव गायकवाड यांचं कार्य बोलतं राहिलं आहे. त्यांनी कधी स्वतःची प्रतिमा निर्माण करण्यासाठी काम केलं नाही, मात्र त्यांच्या कार्यामुळे लोकांच्यात त्यांच्याविषयी अपार विश्वास निर्माण झाला. कोणत्याही समस्येला ते स्वतःची समस्या समजून घेऊन काम करतात, हा त्यांचा सर्वात मोठा गुण आहे. गावकुसापलीकडेही त्यांच्या कार्याची चर्चा होते. फलटण तालुक्यातील अनेक वरिष्ठ अधिकारी, शिक्षक, सामाजिक संस्था आणि सामान्य जनता त्यांना लोकसेवक म्हणूनच सन्मान देतात. महादेव गायकवाड हे फक्त सामाजिक कार्यकर्ते नाहीत, ते एक मार्गदर्शक आहेत, एक नेता आहेत, आणि एक भावनिक, संवेदनशील मन असणारे व्यक्तिमत्त्व आहेत. समाजातील प्रत्येक घटकाला न्याय मिळावा, आणि प्रत्येक माणूस सन्मानाने जगावा हा त्यांचा ध्यास आहे.

महादेव गायकवाड यांच्यासारखे कार्यकर्ते समाजाचे आधारस्तंभ असतात. त्यांची निष्ठा, समाजातील वंचितांना न्याय मिळवून देण्याची तळमळ आणि संघर्षशील वृत्ती फलटण तालुक्यासाठी प्रेरणादायी आहे. अशा लोकांच्या कार्यामुळेच समाजात बदलाची ज्योत जिवंत राहते.